De aanloop naar kerst
Hoe beleef je de dagen voor kerst na zo’n diagnose?
Op radiotherapie hebben ze een kerstboom neergezet. Een kunstboom met rode en zilveren kerstballen, een slinger, wat lampjes en een piek. Ik zag ‘m staan gisterochtend, op mijn laatste vrijdag van bestralen. Gedachteloos en gevoelloos keek ik naar het boompje. Later op de dag vroeg ik me af of die boom er nu was neergezet voor de patiënten of voor het personeel. En wat moet het dan toevoegen… gezelligheid? Daar waar mensen een paar minuten per dag worden behandeld tegen een levensbedreigende ziekte en waar wekelijks mensen te horen krijgen dat er medisch gezien niets meer voor ze gedaan kan worden…..
Bij ons in de kerk is het jaarthema: ‘Hoezo… anders?’ en daarop aansluitend heeft kerst het centrale thema: ‘Kerst anders’. Die titel is voor veel mensen heel verschillend uit te leggen. De bedoeling is natuurlijk om de mensen te laten nadenken over hoe je kerst viert, wat er in je hoofd en hart leeft. Om dit jaar kerst anders te vieren dan voorgaande jaren wellicht.
‘Kerst anders’ krijgt een heel andere betekenis en totaal andere lading voor wie het afgelopen jaar een geliefde heeft moeten missen of wie nog aan het knokken is tegen een levensbedreigende ziekte. Want hoe vier je kerst als je denkt dat het je laatste kerst (samen) is? Anders? Hoezo…. Anders? Hoe dan? Nog lekkerder eten? Nog meer kaarsjes? Een duurdere kerstboom? Toch nog even samen op wintersport wellicht?
De kerststal staat weer opgebouwd. Twee jaar geleden sprak ik daar bij een vuurkorf een jonge vader die juist dat jaar zijn peuter had verloren aan kanker. Ik bracht hem in gesprek met een moeder die jaren daarvoor haar zoon was verloren in een auto ongeluk. Waardevolle gesprekken vonden daar plaats. Mensen die zichzelf herkenden in de ander, die de ander tot troost konden zijn. Zó zou het iedere dag moeten zijn! Tijd nemen voor een ander, luisteren naar elkaar, omzien naar wie het moeilijk heeft. Niet alleen omdat het buiten donker is en guur, binnen de kaarsjes branden en de geur van dennennaalden, chocolademelk en weihnachtsstol ons het gevoel geeft er te moeten zijn voor elkaar.
Ik zal u heel eerlijk zeggen dat ik die ene onzekere week dit jaar, eind mei, toen ik wist dat ik borstkanker had met aangetaste lymfeklieren, niet wist of ik er dit jaar met kerst bij zou zijn. Ik heb dat zelfs bij iemand aan de keukentafel hardop uitgesproken. Dat lijkt hard, maar zo realistisch was ik wel op dat moment. Ik wist het werkelijk niet!! Maar denkt u nu echt dat ik eraan dacht hoe ik mijn laatste kerst had gevierd? Nee hoor! Ik keek wel terug op mijn hele leven, hoe ik die had besteed.
Zo ben ik me er al jaren van bewust dat ik voor mijn kinderen vooral herinneringen moet achterlaten. Vanaf mijn zwangerschap heb ik voor beide kinderen een boekje gemaakt waarin ik af en toe wat schrijf. Vooral omdat de tijd bepaalde herinneringen soms wist. Maar ook omdat je niet weet of je mag meemaken dat ze volwassen worden, misschien trouwen en eventueel kinderen krijgen. Als je er als moeder dan niet meer bent, lopen zij misschien tegen vragen op die niet meer beantwoord kunnen worden.
En als wij de kerstboom jaarlijks optuigen, dan komen de meest vreemde dingen uit de doos. Herinneringen, kleine cadeautjes ooit van iemand gekregen, waarbij we dan weer aan die persoon denken, de aanleiding voor het cadeautje en waarmee de ‘kerststress’ even naar de achtergrond verdwijnt.
Herinneringen kunnen je verwarmen en pijn doen. Ze brengen een glimlach of een traan en soms zelfs beide tegelijk. Kleine herinneringen die jaarlijks met kerst uit een doos opduiken, of soms een heel huis vol herinneringen, iedere dag, week, maand en jaar aanwezig.
Voor veel mensen is kerst dit jaar anders. Van wie ik het weet: ik denk aan jullie! Voor heel veel andere mensen hoop ik dat kerst dit jaar anders zal zijn, waardoor het de weerspiegeling gaat worden van de rest van je leven. Hoe lang of kort dat ook is. Opdat je met mij kunt zeggen:
‘Kerst….. hoezo anders?’
Mocht u deze dagen eens naar boven kijken en een bijzondere sterrenhemel zien, let u dan eens op de kleinste lichtpuntjes tussen alle grote en heldere lichten in. De hemel heeft er sinds deze week weer een sprankelend lichtje bij! Zij vallen op en kunnen je van binnen raken door hun bijzondere sprankeling, zoals ‘gewone’ mensen kunnen zijn voor hun omgeving. Maar je moet er wel oog voor hebben om het te kunnen én te wíllen zien en ervaren!
Dit artikel werd gepubliceerd op: 17-12-2011 10:00